Onroerende
zaak belasting (OZB): accommodatiebeleid en OZB ondernemers
07-07-2017
- Roel Takes (raadslid, vicefractievoorzitter, penningmeester fractie, lid
auditcommissie en lid raadscommissie Bestuur)
Inleiding
- De VVD is altijd al tegen heffingen op bezit. Dit
heeft er onder meer toe geleid dat sinds 2006 de gebruikersbelasting OZB niet
meer wordt geheven bij de Nederlandse gemeentes. De heffing voor
woningeigenaren en niet-woningeigenaren bestaat helaas nog. De VVD Schagen blijft
zich hier tegen verzetten. Dit heeft er toe geleid dat de OZB in Schagen een
lange periode niet werd geïndexeerd. Vanaf de begroting 2015 ging de
meerderheid van de gemeenteraad akkoord met een structurele inflatiecorrectie.
De VVD vindt dat vreemd. Wij stellen dat indien het niet anders kan de OZB mag
worden verhoogd met een maximum van de afgesproken inflatiecorrectie. Voor de
begroting 2016 werd er in Schagen naast een stijging i.v.m. indexering en een
stijging voor het wegenbeheer, ook een 9% extra stijging van de heffing door de
meerderheid van de gemeenteraad geaccordeerd. Ach denkt u misschien, maar een
kleine verhoging. Als we over 3 jaar terug kijken, is de OZB met meer dan 20%
verhoogd. Dit is niet meer normaal te noemen. Deze verhoging ging niet zonder
slag of stoot en heeft er ook nog eens toe geleid dat de VVD door het CDA en de
PvdA uit de coalitie is gezet.
Werking
- In de gemeente Schagen gaat normaliter de heffing
voor woningeigenaren naar de algemene middelen en is niet gelabeld voor specifieke
uitgaven. Echter het heffingsdeel voor het wegenbeheer wordt afgedragen aan
Hoogheemraadschap, die zelf voor dit deel niet heft. Daarnaast is de extra
heffing van 9% gelabeld voor het (sport)accommodatiebeleid. Naast de heffing
voor woningeigenaren bestaat er in Schagen een extra heffing voor
niet-woningeigenaren. Hiermee worden vooral de ondernemers geraakt. De
opbrengsten hiervan gaan bijna in z’n geheel naar de Ondernemers Federatie
Schagen (OFS) en de Land- en Tuinbouworganisatie (LTO).
Een misverstand is dat als de gemeenteraad
besluit de heffing met een percentage te verhogen, dat ook de heffing op uw
jaarlijkse WOZ-beschikking met hetzelfde percentage omhoog gaat. Als de
gemeenteraad het over een percentuele verhoging heeft, dan hebben ze het over
een verhoging van de OZB-opbrengsten voor de gemeente. De som van de
opbrengsten gedeeld door de WOZ-waarde onroerende zaakbestand in de gemeente
leidt tot een promillage per onroerende zaak (ook tarief genoemd). Dit tarief
dient u te vermenigvuldigen met de WOZ-waarde van uw eigen onroerende zaak. Het
kan dus zo zijn dat de door u te betalen heffing met ander percentage dan het
door de gemeenteraad vastgestelde percentage verandert.
Extra
heffing -Zoals gezegd kwam de extra stijging van 9% er
niet zonder slag of stoot. Voor het CDA en de PvdA is het percentage van 9%
heilig. Dit bevreemdt de VVD enigszins. Ten tijde van de begrotingsraad van
november 2015 (agendapunt Begroting 2016) was al duidelijk dat deze 9% niet
volledig benodigd was. Dit is meer dan bevestigd in de jaarrekening 2016 van de
gemeente Schagen, waarbij een begrotingsoverschot van meer dan 5 miljoen euro wordt
verantwoord. Om dit in perspectief van de OZB te brengen kan je die 5 miljoen
euro vertalen naar een percentage OZB van wel 62,5% !!! De eerste tussentijdse
rapportage van de gemeente laat over de eerste 4 maanden van 2017 ook al een
overschot zien, van meer dan 500 duizend euro. Dit zal in de loop van 2017 nog
verder oplopen. Vertaalt naar een OZB-percentage is dat 6,3% en oplopend. Je
kan niet veel met deze vertaling, maar toch geeft dit aan dat de benodigde
middelen voor het accommodatiebeleid uit de gewone middelen betaald kunnen
worden en de extra heffing van 9% niet benodigd is.
Schriftelijke
vragen - De overschotten over 2016 en de eerste vier
maanden van 2017 waren aanleiding om over de OZB schriftelijke vragen te
stellen.
A. Extra 9% heffing voor het
accommodatiebeleid
De vragen over de
extra 9% worden volgens ons niet juist door het college beantwoord. Het college
is vooral bezig de discussie te frustreren door in de reacties vooral in te
zetten op het accommodatiebeleid en niet te kijken of de financiering van dit
beleid op de ingezette lijn wel nodig is. Hiermee streeft het college er naar de
9% extra heffing te behouden. Wat niet echt duidelijk boven water komt, is wat
nu echt aan middelen benodigd is om het accommodatiebeleid te kunnen
financieren en in het verlengde hiervan of de wijze van financiering kan worden
aangepast. In het raadsbesluit van november 2015 is een evaluatietermijn van 5
jaar opgenomen. Deze evaluatie gaat volgens de VVD over het accommodatiebeleid
en niet de wijze van financiering van dit beleid door de gemeente. Zelfs al zou
deze termijn ook voor de financiering gelden, dan is er gezien de overschotten
voldoende aanleiding om voor de financiering van de gestelde evaluatietermijn
af te wijken. We staan niet alleen als het gaat om het naar beneden brengen van
de 9% naar 0%, maar helaas is er geen meerderheid in de gemeenteraad te vinden om
deze extra heffing aan te pakken. En zo hebben we in Schagen een eigen “kwartje
van Kok” die niet terug wordt gegeven.
B. Heffing niet-woningeigenaren
Naast schriftelijke
vragen over de extra heffing van 9%, hebben we ook vragen gesteld over de
heffing niet-woningeigenaren. Deze vragen waren vooral bedoeld om inzicht te
krijgen in de opbrengsten en wat er naar de OFS en LTO gaat. Deze beide
organisaties doen wat voor Schagen en haar ondernemers. De OZB-middelen die
deze beide organisaties ontvangen, dienen wel te worden verantwoord. Hier was
onduidelijkheid over en dit was aanleiding om de vragen te stellen. De vragen
hebben niet de doelstelling gehad deze heffing ter discussie te stellen,
tenslotte is de verhoging van de heffing voor niet-woningeigenaren met
instemming van de georganiseerde ondernemers tot stand gekomen. Eind 2017
verlopen de overeenkomsten van de gemeente met de OFS en de LTO, van
rechtswege. In de loop van 2017 komt er een evaluatie. Daarna moeten we met z’n
allen bekijken of we dit nog willen op de manier dat we het nu doen of zelfs
helemaal niet. Hierbij zullen ook vragen meespelen of de gemeente nog wel moet
optreden als “incassobureau” en of de OFS en LTO niet zelf rechtstreeks bij hun
leden de benodigde middelen kunnen verkrijgen bijvoorbeeld door middel van
(verhogen) lidmaatschapsgelden. Argumenten als “freeriders” hebben we gehoord
om toch vooral deze heffing te handhaven. Maar ook argumenten tegen zoals het
gelijkheidsbeginsel t.o.v. de thuis gevestigde ondernemers die nu niet worden
geraakt door deze heffing. Ander gehoorde argumenten zijn de
zelfbeschikkingsrecht van de ondernemer en het ondernemingsrisico; “de
ondernemer kan toch zelf wel bepalen of hij als lid mee wil betalen aan bepaalde
producten van de OFS?”. Genoeg stof om over na te denken.
Toekomstige
bedreigingen - Met het decentraliseren van
Rijksoverheid naar de gemeentes, dienen de gemeentes ook genoeg mogelijkheden
te hebben om de financiering van de extra taken te kunnen regelen. Hier wordt
nog in het “Haagse” over gepraat. Het gevaar is dat de gemeentes dit via de OZB
(mogen) gaan doen. Dit zal naar verwachting leiden tot een additionele
verhoging van de OZB-heffing. Zeker gelet op de opstelling van de meerderheid
van de huidige gemeenteraad.
Naast dit toekomstig “gevaar”, is er nog een
onderwerp waar we scherp op moeten zijn. De gemeente heft precariorechten op
leidingen. Dit verwerkt bijvoorbeeld netbeheerder Liander in haar tarieven. De Rijksoverheid
heeft besloten dat dit niet meer mag en had een afbouwtermijn van 10 jaar
gesteld Deze termijn is dit jaar bijgesteld naar slechts 5 jaar. De gemeente
heeft niet veel mogelijkheden om de derving van precario-inkomsten te
compenseren. Ook voor dit onderwerp is het de verwachting dat er gekeken wordt
naar de OZB.
Conclusie
– We moeten alert blijven en ons blijven inzetten om
de OZB-heffing te beperken, zodat die niet een te zware last wordt voor u als
inwoner of ondernemer in de gemeente Schagen.
Heeft u
vragen of wilt u uw mening kwijt over dit onderwerp, kunt u dat via de
fractiesecretaris bij de fractie kenbaar maken.